Gritstralen: een doeltreffende voorbehandeling voor metaalconstructies

Man geeft coating aan ijzeren cilinder
07 oktober 2019

Metaalconstructies die opnieuw ingezet worden voor gebruik of van een nieuwe coating voorzien worden, krijgen steeds een grondige voorbehandeling. Oude lakresten, coatings of corrosie moeten immers verwijderd worden voor een optimaal effect. Het verwijderen van dergelijke verfresten kan op verschillende manieren uitgevoerd worden. Een van de meest gebruikte methoden is gritstralen, ook wel bekend als zandstralen.

Gritstralen uitgelegd

De term zandstralen kan echter wel verwarrend overkomen aangezien zand in België en Nederland niet meer gebruikt wordt als abrasief of straalmiddel. De reden hiervoor is dat het kwarts dat in het straalzand zat, door het stralen uiteenspatte in kleine stofdeeltjes die zeer schadelijk zijn voor de gezondheid. Tegenwoordig gebruikt men dan ook grit als straalmiddel. Grit zijn hoekige deeltjes, vaak van metaalslakken, en worden gezien als afvalstoffen uit de industrie. Er bestaan verschillende soorten grit:

  • Scherpkantig eenmalig grit
  • Eenmalig straalmiddel zoals olivinezand, garnet en glasparels
  • Staalgrit: dit is meermaals bruikbaar en wordt vaak gebruikt in paintshops
  • Staalshot: wordt eveneens gebruikt in paintshops en is ook meermaals bruikbaar

Gritstralen werkt door middel van kinetische energie in een straalketel. In deze ketel worden er zakjes grit gegooid die door een hoge druk aan perslucht door de straaldarm geprojecteerd worden op een metaalconstructie met een oude coating. Op die manier schuren de gritkorrels oude verfresten of corrosie af het object en maken ze het opnieuw ruw. De ruwe textuur is belangrijk voor het zetten van een nieuwe coating op het metalen oppervlak. Zo kan de verf zich immers beter hechten en blijft de coating zitten.

Gritstralen kan op diverse manieren uitgevoerd worden. Zo onderscheiden we:

  • machinaal stralen: normaal gritstralen
  • vacuumstralen: stralen met een vacuum afzuigsysteem om het stof van het grit op te vangen
  • recuperatiestralen: normaal stralen met herbruikbaar grit of een systeem om grit meermaals te kunnen gebruiken
  • vaporblasting: combinatie van stralen en waterdamp

Verschil met andere alternatieven

We gaven het al even aan in het begin van deze blog, er bestaan verschillende technieken om metaalconstructies te voorzien van de nodige voorbehandeling voor een nieuwe coating. Naast gritstralen bestaat er bijvoorbeeld ook het eerder vernoemde vaporblasting, ultrahogedrukwaterstralen of high pressure water jetting en ontlakken door inductie.

Elke techniek heeft natuurlijk voor- en nadelen. Het grote voordeel bij gritstralen is dat het een droge manier van stralen is, er komt geen water aan te pas. Alle coatings, verfresten en corrosie worden volledig weggehaald en het oppervlak krijgt een ruwere structuur die optimaal is voor het aanbrengen van nieuwe verf of coating. Dit is bijvoorbeeld minder het geval bij vaporblasting, waarbij de gritkorrels door het aanwezige water ingekapseld worden.

Veiligheid steeds een prioriteit

Het nadeel van deze techniek is echter dat het veel stof produceert en er heel wat onbruikbaar residu overblijft na het gritstralen. Doordat de grit met een grote kracht tegen de metaalconstructie geschoten wordt, verpulvert het tot stof. Door deze stofproductie zijn er bepaalde veiligheidsmaatregelen nodig om aan gritstralen te doen. Het uitvoerende personeel is steeds voorzien van een veiligheidspak uit dik zwaar leder, gepaste beschermende handschoenen en een stevige helm. Bij Iris wordt deze veiligheid steeds nauwlettend in het oog gehouden.

Om te vermijden dat alles onder een dikke laag stof komt te zitten en resterende stukjes grit tijdens het stralen in het rond vliegen, wordt vaak een behuizing geplaatst rond de te behandelen omgeving. Er wordt als het ware een geconditioneerde ruimte gecreëerd waarin men kan gritstralen.

Een investering voor een optimaal resultaat

Gritstalen mag dan een tikje duurder zijn dan andere technieken om coatings, corrosie en andere verfresten te verwijderen, het is de investering waard. Voor één vierkante meter oppervlak is zo’n 60 tot 100 kg grit nodig, maar door het extra ruwe effect dat op de constructies achterblijft, kan een nieuwe verflaag of coating zich beter hechten. Het is dus een zeer efficiënte methode om metalen oppervlakken van de juiste voorbehandeling te voorzien.

Wenst u meer informatie over gritstralen of bent u nieuwsgierig naar welke techniek het beste is voor uw metaalconstructies? Neem dan snel contact op met Iris. We helpen u graag verder.